گوگل در سپتامبر 2023 اعلام کرد که یک ماه قبل، آپدیتی کاملاً جدید با نام الگوریتم مرغ مگس خوار (Hummingbird Algorithm) را ارائه کرده است. نام این الگوریتم با دقت فراوانی انتخابشده و به سرعت و دقت بالای مرغ مگسخوار اشاره دارد. تأثیر این الگوریتم پس از مدت کوتاهی کاملاً واضح و شفاف بود. به این صورت که الگوریتم Hummingbird موجب شد تا تنوع نتایج جستجو کاهش پیدا کند و در عوض، نتایج هماهنگی معنایی بیشتری با عبارات یا کلمات مورد جستجو توسط کاربر داشته باشند.
الگوریتم مرغ مگس خوار، بلندپروازانهترین اصلاح الگوریتمهای جستجوی گوگل از ابتدای سال 2001 بود. بر اساس این الگوریتم، گوگل در سال 2013 توانست روزانه بیشتر از 3.15 میلیارد جستجو را سازماندهی کند که عدد فوقالعادهای به شمار میآید. این بهروزرسانی تأثیر چشمگیری بر سئو (SEO) وبسایتها داشته است.
به همین دلیل برای کارشناسان این حوزه بسیار مهم است که دقیقاً بدانند الگوریتم مرغ مگس خوار چیست و چگونه از آن در راستای بهبود رتبه و افزایش ترافیک بهره ببرند.
حتی اگر هیچ دانش و اطلاعاتی در مورد الگوریتم Hummingbird ندارید، نگران نباشید! در این مطلب قصد داریم به بررسی کامل این الگوریتم موتور جست و جو گوگل بپردازیم؛ با ویژگیهای آن آشنا شویم؛ تأثیر آن بر سئو را درک کنیم؛ و درنهایت راهکارهایی برای سازگاری وبسایت با الگوریتم مرغ مگس خوار ارائه دهیم.
الگوریتم مرغ مگس خوار چیست؟
الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل یک پلتفرم جستجو است که در سپتامبر 2013 معرفی شد. این بهروزرسانی انقلابی در جستجوی گوگل ایجاد کرد؛ زیرا به کلماتی که مردم در درخواستهای جستجوی خود استفاده میکردند، معنا بخشید. الگوریتم Hummingbird بهجای اینکه کلمات درخواست را تنها با نتایج جستجو مطابقت دهد، تلاش میکند معنای پشت هر درخواست را متوجه شود و مرتبطترین نتایج را به کاربر نشان دهد.
با استفاده از مرغ مگس خوار، گوگل از یک فناوری معنادار استفاده کرد و پیشرفتهای قبل از آن نظیر نمودار دانش (Knowledge Graph) را بهبود بخشید. گوگل با استفاده از این الگوریتم توانست از سطحینگری رها شود و به معنا و هدف پشت کلمات کاربر پی ببرد. برخلاف آپدیتهای قبلی گوگل نظیر پاندا و پنگوئن که آثار شدیداً منفی بر روی رتبه و ترافیک وبسایتها داشت و موجب اعتراض عمومی شد، الگوریتم مرغ مگس خوار تأثیر منفی شدیدی بر روی نتایج وب نداشت.
شایانذکر است که با وجود افت رتبه و کاهش ترافیک جزئی پس از ارائه الگوریتم Hummingbird، بسیاری از متخصصان و کارشناسان سئو از این آپدیت کاربردی و تأثیرگذار خوشنود بودند. گوگل مثالهایی را برای درک بهتر این الگوریتم ارائه کرده است. در ادامه برای درک بهتر موضوع، یکی از آنها را با کمی تغییر و هماهنگسازی با وب فارسی بررسی میکنیم.
اگر قبل از بهروزرسانی، عبارت «پرداخت صورتحساب قبض تلفن ثابت شرکت مخابرات» را جستجو میکردید، نتیجه آن نمایش صفحه اصلی وبسایت شرکت مخابرات بود. قطعاً شما به دنبال همچین نتیجهای نبودید! حالا اگر همین عبارت را بعد از آپدیت الگوریتم مرغ مگس خوار جستجو کنید، گوگل لینک صفحات «استعلام و پرداخت قبض تلفن ثابت» را به شما نشان میدهد. این همان تأثیر چشمگیری است که در راستای ارائه بهترین خدمات به کاربران ارائهشده است.
الگوریتم Hummingbird چگونه کار می کند؟
برخلاف الگوریتمهای پنگوئن (Penguin) و پاندا (Panda)، مرغ مگس خوار یک بهروزرسانی مبتنی بر جریمه نیست. درواقع اگر محتوایی با کیفیت پایین در صفحات سایت خود منتشر کنید، این الگوریتم شما را از نتایج جستجو حذف نمیکند؛ بلکه تنها تغییری در واکنش گوگل نسبت به انواع مختلف پرسوجوی کاربران است.
الگوریتم مرغ مگس خوار یک روش جدید برای درک معنای واقعی پشت کلمات است و اهمیتی به معنای جداگانه لغات نمیدهد.استفاده از مترادفهای کلمات کلیدی در این الگوریتم ادغامشده است. درواقع گوگل بهجای فهرست کردن نتایج با عبارات و کلمات کلیدی دقیق، نتایج مرتبط با موضوعات همخانواده بیشتری را نشان میدهد.
الگوریتم مرغ مگس خوار به زمینه (Context) میپردازد. این الگوریتم زمینه و حوزه کلمات را قضاوت میکند تا درنهایت تشخیص دهد که کاربر دقیقاً به دنبال چه موضوعی است. این دقیقاً همان مفهومی است که از آن با عنوان «جستجوی معنایی» (Semantic Search) یاد میکنیم. الگوریتم Hummingbird طراحیشده تا از فناوری «معنا» (Meaning) برای کاوش یک شبکه کامل از اطلاعات مرتبط با درخواست کاربر استفاده کند.
برای مثال اگر عبارت «فیلمی که در آن یک مرد و زن طلاق میگیرند» را جستجو کنید، گوگل بهخوبی متن را استنباط و نتایج مرتبط را نمایش میدهد. نتیجه چنین جستجویی، صفحاتی از وب خواهند بود که فیلمهای سینمایی چهارشنبهسوری، برف روی کاجها، داستان ازدواج، جدایی نادر از سیمین و… را معرفی کردهاند. موضوع اصلی تمام این فیلمها طلاق است و الگوریتم مرغ مگس خوار این موضوع را بهسادگی از درخواست کاربر متوجه میشود.
این الگوریتم بسیار پیشرفته است و تنها بر روی معنی دقیق یا کلمه به کلمه درخواست کاربر تمرکز نمیکند! بلکه موجودیتهای مربوطه را از درخواست کاربر گرفته و نتایجی با کارایی بسیار بالا را ارائه میدهد.
نقش الگوریتم Hummingbird بر جستجوی صوتی و موبایل
امروزه بر کسی پنهان نیست که گوگل قصد دارد خدمات بهتر و بهتری را به کاربران تلفنهای همراه ارائه دهد. بهبود تجربه کاربری برای موبایل، ایجاد صفحات شتابدهنده موبایل (AMP)، معرفی سرعت سایت بهعنوان یک عامل رتبهبندی و معرفی یک شاخص اصلی اختصاصی برای تلفن همراه، برخی از تلاشهای گوگل هستند.
پس از جستجوی تلفن همراه، جستجوی صوتی مطرح میشود. افراد در این شیوه جستجو بهجای نوشتن یک کلمه یا عبارت خلاصه، از جملات کامل و سؤالات پیچیدهتر هنگام صحبت استفاده میکنند. درواقع گوگل تأیید کرده که الگوریتم مرغ مگس خوار دقیقاً به این دلیل مهم است که کاربران انتظار دارند تعاملات طبیعی بیشتری با موتور جستجو داشته باشند. برای مثال میتوان به استفاده از صدای خود برای بیان درخواستها در تلفن همراه، ساعتهای هوشمند و سایر فناوریهای پوشیدنی اشاره کرد.
شما بهعنوان دارنده یک وبسایت، باید خود را با الگوریتم Hummingbird سازگار کنید تا از مزایای متعدد آن بهرهمند شوید. وبسایتهایی که تحت تأثیر این الگوریتم قرار دارند، احتمالاً ترافیک تلفن همراه بسیار بیشتری را جذب میکنند که این به معنای مشتریهای بیشتر و درآمدزایی بهتر است.
نقش گراف دانش در الگوریتم مرغ مگس خوار
برای درک کامل هدف الگوریتم مرغ مگس خوار، لازم است با بعضی ویژگیهای موتور جستجو که بیشترین تأثیر را از این الگوریتم پذیرفتهاند، آشنا شوید: جستجوی معنایی و گراف دانش.
یک سال قبل از انتشار مرغ مگسخوار، گوگل نمودار دانش خود را راهاندازی کرد. این نمودار مجموعهای از ویژگیهای SERP برای ارائه پاسخهای سریع و دقیق به سؤالات کاربران در مورد مکانها، افراد و سایر موارد گوناگون است.
در عمل، گراف دانش را میتوانید در سمت راست صفحه نتایج مشاهده کنید که پس از نامی که شما جستجو کردهاید ظاهر میشود. SERP حاوی نتایج ارگانیک استاندارد و لینکهایی به وبسایتهای مناسب است؛ اما در کنار آن شامل مجموعهای غنی از دادههای نمودار دانش است.
برای درک بهتر، بیایید یک مثال ساده در مورد جستجوی کلمه کلیدی «کیک شکلاتی» را بررسی کنیم. پسازاینکه این عبارت را جستجو کنید، یک کادر مستطیلی در سمت راست صفحه نتایج گوگل ظاهر میشود. این نمودار اطلاعات قابلتوجهی نظیر لرزش غذایی، تعریف کوتاه، میزان پروتئین، کالری، چربی و… را به شما نمایش میدهد که همان نمودار دانش است.
نقش جستجوی معنایی در الگوریتم مرغ مگس خوار
حالا یک سؤال بسیار مهم مطرح است! گوگل چگونه تشخیص میدهد که این نتایج، بازتاب هدف جستجوگر هستند و نیازهای او را بهاندازه کافی برطرف میکند؟ اینجاست که جستجوی معنایی وارد میدان میشود.
جستجوی معنایی تلاش میکند تا نتایج مناسب SERP را با زبان پرسشهای کاربران اینترنت مطابقت دهد. حتی زمانی که کاربر بهجای معنای مستقیم یک جمله، نتایج ضمنی آن را بخواهد، این فناوری کارش را بهخوبی انجام میدهد.
حالا مجدداً مثال کیک شکلاتی را در نظر بگیرید. بااینکه جستجو بر روی کلمه کلیدی کیک شکلاتی بود، جستجوی معنایی درک کرد که علیرغم این کلمات، هدف جستجو با عبارت نوشتهشده متفاوت است. به همین دلیل گوگل نتایجی را ارائه کرد که با هدف جستجوگر –نه با زبان جستجوگر- مطابقت دارد. درنتیجه شاهد این واقعیت هستیم که نتایج SERP حاوی دستورالعملها، تعاریف ارزش غذایی و موارد دیگر است. تمرکز الگوریتم مرغ مگس خوار، تطبیق دادن زمینه درخواست کاربر با نتایج –بر اساس هوش فناوری گوگل- است.
نقش جستجوی محلی در الگوریتم مرغ مگس خوار گوگل چیست؟
در همان زمانی که جامعه سئو در حال یافتن تأثیرات الگوریتم Hummingbird بر وب عمومی بود، جامعه سئوی محلی با برخی از پیامدهای این الگوریتم مواجه شدند. در ابتدا به نظر میرسید که این الگوریتم نتایج محلی متعددی را با تک جعبه (One-Boxes) نامطلوب پر میکند. برای مثال درخواستی مانند «وکیل تهران» بهجای مجموعه معمولی کسبوکارهای محلی، یک پاسخ کلی را در یک جعبه نمایش میدهد.
درواقع بسیاری از این تک باکسها به کسبوکارهایی که با ارائه نامهای تجاری نادرست به گوگل، هرزنامه ارسال میکردند، پاداش میدادند. برای نمونه، افراد بهجای استفاده از نام تجاری واقعی خود (مثلاً وکیل کامران صداقتی)، خود را بهعنوان «وکیل تهران» ایندکس میکردند! الگوریتم مرغ مگس خوار توانست این مشکلات را تا حد زیادی برطرف و از چنین تقلبهایی جلوگیری کند.
الگوریتم مرغ مگس خوار بازنویسی اصلی الگوریتم جستجوی گوگل است که سعی دارد زمینه اصلی و زبان طبیعی متن را درک کند. بدون تردید تا قبل از انتشار این الگوریتم در سال 2013، گوگل کارایی و پتانسیلی که امروزه شاهد آن هستیم را نداشته. الگوریتم Hummingbird توانست نتایج صفحه جستجو را بهطور اعجابآوری استاندارد و کاربرپسند کند.
تأثیر الگوریتم مرغ مگس خوار بر سئو
بهینهسازی موتورهای جستجو با معرفی مرغ مگسخوار تا حدودی تغییر کرد. بازاریابان دیجیتال با استفاده از این الگوریتم گوگل دریافتهاند که زمینه و مفهوم موضوعاتی که پیرامون یک صفحه وب ایجادشدهاند، مهمترین موضوع برای گوگل است.
گوگل مدتی طولانی است که اعتبار صفحه را بهعنوان یک عنصر مهم برای رتبهبندی در نظر گرفته است. با تأکید بر محتوای هر صفحه، اعتبار اهمیت بیشتری پیداکرده و نتایج جستجو را مرتبطتر میکند. الگوریتم Hummingbird قرار است اطمینان حاصل کند که گوگل کاربران را به مناسبترین صفحه یک وبسایت هدایت میکند؛ نه به صفحه اصلی یا صفحات غیر مرتبط. درنهایت افزایش ترافیک این صفحات، موجب بهبود نرخ تبدیل وبسایت شما میشود.
PageRank که به اهمیت لینکهای یک صفحه میپردازد، همچنان یکی از اجزای اصلی الگوریتم مرغ مگس خوار است. به همین دلیل مهم است که معیارهای لینکدهی داخلی و خارجی را در نظر بگیریم. هرچه روابط بین شما و سایر وبسایتها بیشتر باشد، گوگل سادهتر متوجه زمینه فعالیت شما خواهد شد. این ویژگی در الگوریتم پنگوئن هم وجود داشت؛ اما مرغ مگسخوار به ما نشان میدهد که دریافت لینک از وبسایتهای نامرتبط، تا چه اندازه مخرب است.
باوجوداینکه کماکان کلمات کلیدی مهم هستند، الگوریتم مرغ مگس خوار با قدرت بیشتری به درخواستهای مبتنی بر عبارات طولانیتر میپردازد. با افزایش تعداد درخواستها با عبارات طولانی، جستجوی صوتی در سئو نیز اهمیت چشمگیری پیدا میکند و باید به آن پرداخته شود. درواقع عباراتی که با «چه»، «چه کسی»، «کجا» و «چگونه» آغاز میشوند، برای سئو سایت مهم هستند.
چگونه با الگوریتم Hummingbird سازگار شویم؟
بهینهسازی صفحات سایت برای مرغ مگسخوار بسیار آسان است؛ بهقدری ساده است که حتی یک کامپیوتر زواردررفته هم میتواند آن را انجام دهد! خب حالا شاید کمی اغراق کرده باشیم؛ اما درکل واقعاً ساده است. تنها کار لازم این است که محتوای مناسب و باکیفیت تولید کنید که مخاطبانتان به آن نیاز دارند و برایشان مفید است. آسان نبود؟
ما در اینجا تعدادی از مهمترین اقداماتی که میتوانند وبسایت شما را برای گوگل بهینه کنند، معرفی میکنیم. اگر تا به امروز به این موارد بیتوجهی کردهاید یا بر این باور بودید که اهمیت چندانی ندارند، برای جلب رضایت الگوریتم مرغ مگس خوار از آنها استفاده کنید.
1. ایجاد تنوع در بلندی محتوا
قطعاً ایجاد محتوای طولانی میتواند بخشی از استراتژی محتوایی باشد و بهخوبی کار کند؛ اما اگر تمام پستهای وبلاگ شما بیشتر از 3000 یا 4000 کلمه باشند، ممکن است تمام نیازهای خوانندگان خود را برطرف نکنید. به همین دلیل در بین محتواهای طولانی خود، مقالات کوتاهتر هم منتشر کنید و همچنین در مورد شمارش کلمات حساس نباشید. با یاد داشته باشید که هیچ عدد مشخصی برای تعداد کلمات یک مقاله عالی وجود ندارد؛ تنها سعی کنید طول مقالات خود را متنوع کنید.
2. تولید محتوای بصری
مقالات متنی طولانی شیوههای عالی برای بررسی موضوعات پیچیده و قرار دادن طیف وسیعی از ایدهها و مطالب در یک پست هستند؛ اما گاهی اوقات مردم نمیخواهند یک محتوای طولانی در مورد آموزش دیجیتال مارکتینگ بخوانند! درواقع گاهی اوقات کاربران اصلاً تمایلی به خواندن ندارند. این همان زمانی است که محتوای تصویری خودنمایی میکند و موجب جلب رضایت الگوریتم مرغ مگس خوار میشود. اینفوگرافیکها، ویدیوها، نمودارها و… میتوانند چاشنی بررسی راحت و سریع را به محتوای شما اضافه کنند.
3. استفاده از زبان متناسب با موضوع
پرسونا و شخصیت کاربران خود را بشناسید و محتوایی متناسب با آن تولید کنید. بسیاری از وبسایتها خطر نمیکنند و همیشه از یک زبان روتین و همهپسند برای محتوای متنی خود بهره میبرند. بااینحال زمانی که از اصطلاحات و ضربالمثلهای گوناگون و مرتبط استفاده میکنید، الگوریتم Hummingbird و گوگل ارزش بیشتری برای متن شما قائل خواهند شد. بهقولمعروف، از جنگ زرگری با گوگل بپرهیزید و بر اساس اصول پیش بروید.
الگوریتم مرغ مگس خوار یک فرصت است
مرغ مگسخوار این پیام را به صاحبان وبسایتها مخابره کرده که گوگل قصد دارد درک بهتر و بیشتری از اهداف واقعی پشت جستجوی هر کاربر داشته باشد. گوگل بهجای اینکه درخواستها را به چشم رشتهای از کلمات نگاه کند، به دنبال مفهوم و زمینه کلی آنها است. عملیترین کاربرد این ویژگی برای صاحبان وبسایتها، اطمینان از بازتاب زبان طبیعی و رایج در محتوای وبسایت است. الگوریتم Hummingbird پلی بین شیوههای قدیمی و سئوی مدرن است که به دنبال صبحت طبیعی خوانندگان و کاربران با زبان و کلمات خودشان است.
وبسایتهایی که به شیوهای استادانه پاسخ محبوبترین سؤالات عمومی را شناسایی و منتشر میکنند، میتوانند بهعنوان منبع موضوعات خاص توسط الگوریتم مرغ مگس خوار انتخاب شوند. زمانی که محتوای شما منطبق با هدف جستجوگر است، نهتنها رتبه بهتری در گوگل دریافت میکنید، بلکه در جعبه پاسخ و گراف دانش نیز قرار خواهید گرفت.
خدمت در راستای هدف جستجوگر باید در فهرست مهمترین اقدامات سئوی سایت شما قرار داشته باشد. شما باید از ترکیب تعامل مستقیم با مخاطبان، تحقیقات کلیدواژه و تحقیقات موضوعی برای کمک به بهبود وبسایت خود استفاده کنید.
جمع بندی
امروزه بیشتر کاربران اینترنت بهطور کامل به شیوه جستجوی جدید و بهبودیافته که بهواسطه الگوریتم Hummingbird ممکن شده، عادت کردهاند. بااینکه کاربردهای جستجوی معنایی و فناوری تشخیص صدای گوگل بسیار چشمگیر شدهاند، بسیاری از مردم کاملاً به آنها بیتوجه هستند و همزمان از مزایای آن بهره میبرند. کاربران فقط از گوگل انتظار دارند که پیوسته موجب راحتی و بهبود زندگی آنها شود!
هیچ تردیدی وجود ندارد که الگوریتم مرغ مگس خوار موجب یک انقلاب در فضای وب شد و رتبهبندیهای گوگل را بسیار هوشمندانهتر کرد. اگر میخواهید ترافیک ارگانیک وبسایت شما افزایش پیدا کند و مشتریان بیشتری جذب کسبوکار آنلاین شما شوند، باید دقیقاً بدانید که الگوریتم مرغ مگس خوار چیست و چه انتظاری از شما دارد. امیدواریم اطلاعات این مطلب بتواند مسیر آشنایی شما با الگوریتم Hummingbird را هموارتر کرده باشد.